چکیده
یکی از مهم ترین موضوعات مرتبط با بندر، دسترسی به راه های آبی و مدیریت ترافیک شان است. این مورد، فشار زیادی به طور خاص بر ظرفیت محدود شدۀ راه های حمل و نقل آبی وارد می کند، که عدم استفادۀ کارآمد باعث زیان در رقابت و هم چنین افزایش حجم تولید گازهای گلخانه ای و در نتیجه آلودگی محیط زیست می شود. در این زمینه، مسألۀ برنامه ریزی حمل و نقل آبی، پیشنهاد می شود؛ که هدفش برنامه ریزی ورود و خروج کشتی ها از طریق آبراه های مختلف برای ورود یا ترک بندر به طوری که زمان انتظار حداقل شود، است. از سویی دیگر، این تابع هدف مانع ایجاد گلوگاه یا تراکم از طریق برنامه ریزی ترافیک آبراه می شود و از سوی دیگر، در حالی که کشتی ها در بندر برای ورود یا خروج منتظر هستند گازهای گلخانه ای ناشی از آن ها کاهش می یابد. مدلی ریاضی و ابتکاری پیشنهاد می شود. سناریوهای واقعی برمبنای دلتای یانگ تسه (شانگهای) برای ارزیابی عملکرد الگوریتم ابتکاری و بهبود عملیات در دنیای واقعی ارائه می شود.