1. مقدمه

         به‌عنوان نتیجه افزایش بین‌المللی کردن قراردادهای مربوط به حقوق مالکیت معنوی، یک هنجار شده است که صدور مجوز، تعارض قوانین را، در موقعیت‌هایی که ممکن است پیچیدگی موضوعات مربوط به قوانین قابل‌اعمال را افزایش دهد رقم می‌زند. حقیقت این است که موافقت‌نامه‌های صدور مجوز مالکیت معنوی، دشواری‌های بسیار متعدد دیگری به پذیرش و تفسیر قوانین حقوق بین‌المللی خصوصی در این حوزه تحمیل می‌کنند. علاوه بر این، حتی روند طراحی قراردادهای بسیار دقیق شامل استفاده از موافقت‌نامه‌های الگو، همراه با عطف به قواعد خاص یا استفاده از شرایط و وضعیت‌های استاندارد، در عمل نیاز به ملاحظه تعارض پیامدهای قوانین صدور مجوز مالکیت معنوی بین‌المللی را حفظ کرده است.

        درواقع، طراحی دقیق و کامل قراردادهای بین‌المللی، ممکن است اطمینان حقوقی قابل‌توجهی به گستره‌ای که آن می‌تواند نقش قانون قابل‌اعمال در قرارداد مبتنی بر محتوای دقیق موافقت‌نامه را کاهش دهد فراهم کند. همچنین، دربرداشتن انتخاب ماده‌قانون بین طرفین، می‌تواند از وظیفه سخت تأسیس قانون قابل‌اعمال به قرارداد در غیاب انتخاب جلوگیری کند. به‌علاوه، انتخاب یک محکمه (یک موافقت‌نامه داوری) می‌تواند متضمن هر شکی درباره محکمه در دسترس برای دعوی قضایی باشد. باوجود وضعیت فوق‌الذکر، موضوعات قانون قابل‌اعمال، تحمیل‌شده با صدور مجوز مالکیت معنوی بین‌المللی، جنبه‌های دیگری که در آن رابطه عملی متأثر از بازه‌ی همانند طراحی قراردادها مربوطه نیست را درگیر ساخته است.

        آن وضعیتی باملاحظه محدوده قانون قابل‌اعمال بر حقوق مالکیت معنوی است که موضوع مهم صدور مجوز هستند. ماهیت سرزمینی این حقوق انحصاری، به‌صورت گسترده قانون قابل‌اعمال بر آن‌ها را در مغایرت شدید با محتوای متعارض قانون حاکم بر قراردادها تحت تأثیر قرار داده است. در این زمینه، خصیصه برخی موضوعات مربوط به صدور مجوز مالکیت معنوی چه به‌صورت قراردادی یا چه به‌صورت ضمنی که در درون محدوده استفاده از قانون حاکم بر مالکیت معنوی است همچون کلیدی در تعیین قانون قابل‌اجرا است. یک عامل دیگر پیچیدگی، این است که جهانی‌شدن فعالیت‌های تجاری، منافع صاحبان ذی‌حق را در بهره‌برداری از مالکیت معنوی به‌طور همزمان در بسیاری از حوزه‌های قضایی با استفاده از مجوزهای چند دولتی افزایش داده است. ازآنجاکه حقوق مالکیت معنوی، شامل حقوقی با گستره‌ی سرزمینی محدود هستند، حفاظت از موضوع اصلی مربوطه برای سرزمین چند کشور، متضمن اکتساب یا به رسمیت شناختن حقوق موازی برای هر یک از کشورها یا سرزمین‌های تحت پوشش با قرارداد است. پراکندگی ناشی از وضعیت سرزمینی درنهایت ممکن است به استفاده از قوانین ملی متفاوت درزمینه ی حقوق مالکیت معنوی منجر شود که موضوعی مهم برای مجوزهای چند دولتی هستند.

این مقاله در نشریه elgaronline منتشر شده و ترجمه آن با عنوان مجوز مالکیت معنوی در سایت ای ترجمه به صورت رایگان قابل دانلود می باشد. جهت دانلود رایگان مقاله فارسی و انگلیسی روی عنوان فارسی (آبی رنگ) کلیک نمایید.
منبع:

The Law Governing International Intellectual Property Licensing Agreements (A Conflict of Laws Analysis)